Maria Radziwiłł

Maria Olga Maksymiliana Marcelina Placyda Radziwiłł urodziła się piątego  października 1908 roku w Wiedniu.

 Na chrzcie św. w dniu 16 stycznia 1909 r. otrzymała aż pięć imion.

Rodzicami jej byli:

 matka – Wilhelmina córka Maksymiliana księcia Wirtenberg i Eufrozyny Aleksandry Sailer de Ordödy de Bagota,

 ojciec – książę Aleksander Fryderyk Radziwiłł, syn Ludwika Aleksandra Juliusza księcia Radziwiłł, herbu Trąby odmienne i Antoniny Walerii Teresy Cygemberg – Orłowskiej z Orla herbu Chomąto.

W czasie ostrej zimy 1929 roku, w Kudowie na Śląsku zmarł ojciec Marii Olgi na „chorobę serca”, jak zapisano w akcie zgonu –  książę Aleksander Fryderyk Radziwiłł, przeżył 59 lat i 4 miesiące.

 Został  pochowany w dniu 7 marca 1929 r. w kaplicy, od północnej strony kościoła w Grojcu, ufundowanej  przez jego żonę Wilhelminę. Wcześniej, w tej samej kaplicy, została pochowana siostra księżnej Wilhelminy – Eufrozyna Saarossy, która w chwili śmierci 23 listopada 1923r.  miała 40 lat.

          W dniu 15 sierpnia 1932 r., w święto Matki Boskiej Zielnej, ks. proboszcz Andrzej Szponder poświęcił sztandar Stronnictwa Ludowego „Piast”. Matką chrzestną tego sztandaru została, wówczas 24 letnia, księżna Maria Olga Maksymiliana Radziwiłł.

          W 1936 roku, młoda księżna wyjechała ze swoją matką, księżną Wilhelminą do Wiednia, i tam się nią przez cały czas opiekowała.

W tym samym roku w Wiedniu,  księżna Wilhelmina  zmarła   i tam  została najprawdopodobniej  pochowana.

          Po powrocie z pogrzebu matki, Maria Olga Maksymiliana Radziwiłł  zaczęła samodzielnie gospodarować na odziedziczonym majątku w Grojcu, lecz po rządach matki, która nie dbała o gospodarkę, nie za bardzo jej się to udawało. Majątek grojecki, który odziedziczyła był w  finansowej ruinie.

          Młoda księżna mimo, iż posiadała pokaźne wiano,  nie wyszła nigdy  za mąż.

          Po zakończeniu II wojny światowej, nastała nowa władza, która  przeprowadziła  w Grojcu parcelację dóbr księżnej Marii Olgi Radziwiłł.  Cały jej  majątek ziemski  rozparcelowano na rzecz  ludności  z Grojca. Zabrano jej również pałac, w którym mieszkała.

Księżna Maria Olga Maksymiliana Radziwiłł została zmuszona przez ówczesne władze do wyprowadzenia się do Krakowa, bez prawa zabrania czegokolwiek z pałacu, poza rzeczami zabranymi w walizce podróżnej.

         Wszystko to, co zostało w pałacu po wyprowadzce księżnej Marii Olgi, zostało rozkradzione.

          W ciągu swojego dalszego życia, kilka razy w roku, księżna przyjeżdżała do Grojca. Rozmawiała z mieszkańcami, którzy przed II wojną światową pracowali w jej majątku. Ludzie ci, wspominali ją bardzo życzliwie i serdecznie, gościli ją w swoich domach i widząc jej biedę, obdarowywali ją na drogę do Krakowa różnymi prezentami w postaci jajek, masła, sera czy pieniędzy, by mogła dalej godnie żyć.

          Księżna Maria Olga Maksymiliana Marcelina Placyda Radziwiłł zmarła w dniu 17 czerwca 1981 r. w Krakowie, przeżywszy 72 lata i 8 miesięcy. Jej ostatnią wolą było, by jej doczesne szczątki mogły spocząć na cmentarzu w Grojcu.

W dniu 22 czerwca 1981 r. ówczesny proboszcz ks. Józef Zawada, odprowadził ją na tutejszy cmentarz. Pochowana została w głównej alei cmentarza, po lewej stronie, niedaleko kaplicy cmentarnej.

Opracował  : Wawrzyniec Mizgalski